बरिष्ठ कलाकार तथा निर्देशक मोहन निरौलाले चलचित्रकर्ममै करिब चार दशक विताइसके, अझै सक्रिय छन् उनी । तेह्रथुममा ०१५ सालमा जन्मिएका  निरौलाले ०३६ सालमा नाटक ‘दुई लास एक चिहान’मार्फत कलाकारिता सुरु गरेका हुन् । चलचित्रको स्क्रिप्ट राइटरका रुपमा समेत स्थापित निरौला चलचित्र क्षेत्रमा बहुआयामिक प्रतिभा मानिन्छन् । पत्रकारिताको समेत अनुभव सँगालेका निरौलाको कलायात्रा सडकनाटक, टेलिभिजन हुँदै चलचित्रसम्म आइपुगेको हो । ५० भन्दा बढी टेलिशृंखला र सयौं चलचित्रमा अभिनय तथा चलचित्रको निर्देशन गरिसकेका निरौला निर्देशित पछिल्लो चलचित्र ‘जन्मभूमि’ रिलिजको तयारीमा छ । परिवर्तन नेपालको संस्थापक अध्यक्ष एवं कलाकार तथा निर्देशक निरौलासँग गरिएको कुराकानी । 
तपाइँको बाल्यकाल कसरी बित्यो ?
मेरो पिता तेह्रथुमकै एउटा हाइस्कुलको हेड मास्टर हुनुहुन्थ्यो । पछि बुबाले काठमाडौंमा सेक्सन अफिसरमा नाम निकाल्नु भयो । त्यसपछि पिताले जहाँ–जहाँ लिएर जानुभयो । त्यहिं रहेर स्कुलको पढाई पुरा गरेँ ।  बुबा फेरि पाँचथर सरुवा हुनुभयो ।  त्यतिखेर उहाँ सिडिओ हुनुहुन्थ्यो । त्यहिँबाट एसएलसी दिएँ । त्यसपछि क्याम्पस पढ्न काठमाडौं आएँ । बाबुको सरुवासँगै घुमेरै बित्यो मेरो बाल्यकाल ।
कलाक्षेत्रमा कसरी प्रवेश गर्नुभयो ?
०३६ सालतिरको कुरा हो । त्यतिखेर पत्रकारिता पनि गर्थें । अध्ययनकै क्रममा रमेश बुढाथोकीसँग चिनजान भयो । बुढाथोकीले ०३६ साल भदौमा विरेन्द्र सभागृहमा ‘दुई लास एक चिहान’ नाटक गर्ने तयारी गर्नुभएको रहेछ । त्यस नाटकमा मलाई पनि खेल्न आग्रह गर्नुभयो । विस्तारै मलाई कलाकारिताामा जोश आउन थाल्यो ।
कलाकारमा लागेर कतिको संघर्ष गर्नुप-यो ?
खासैमा संघर्ष गरेको अनुभूति छैन मसँग । घर गइँदैन थियो । साथीभाईसँगै रमाइलो दुनियाँमा बसिन्थ्यो । नाटक खेलिन्थ्यो । फिल्म खेलिन्थ्यो । संघर्ष भन्ने कुरालाई के अर्थमा म लिन्छु भने भोकभोकै, चप्पल खियाएर, एकदमै पिडित भएर, घरको पैसा ल्याएर लगानी गरेर हिंडेको मलाई याद छैन । बाबुकै कमाईले दालभात खाएर यस क्षेत्रमा लागियो । अहिले पनि बाबुकै भात खाँदैछु ।
०५७ सालताका गिरिजाप्रसाद कोइरालालाई मार्छु भन्नुभएको थियो रे नि ?
हो, परिस्थिती त्यस्तै प¥यो । चलचित्रका कलाकारमा म जति स्पष्ट बोल्ने र खुल्ला अभिव्यक्ति दिने व्यक्ति कमै थिए । ०५७ साल २४ असारमा भृकुटीमण्डपस्थित पर्यटनवोर्डमा राष्ट्रवादी युवा मोर्चा नामको संस्थाले धिरेन्द्र शाहको प्रमुख आतिथ्यमा कार्यक्रम आयोजना गरेको थियो । त्यहाँ म र सन्तोष पन्तलगायतलाई सम्मान गर्ने कार्यक्रम थियो । त्यतिखेर पार्टीहरुको मनपरितन्त्र, माओवादीको बढ्दो लोकप्रियता थियो । जनता त्रासदीपूर्ण जीवनयापनमा थिए । फाट्टफुट्ट मात्र राष्ट्रवादी संस्थाहरुको कार्यक्रम हुने गर्थे । कार्यक्रममा सबै वक्ताले नेताविरुद्ध आक्रोश पोखेका थिए । त्यहिक्रममा मैले पनि जोसिलो भाषण गरेँं । भाषणकै क्रममा ‘मलाई बन्दुक दिएर गिरिजालाई मार भन्नुहुन्छ भने पछि हट्दीनँ । यो देश र जनताले मुक्ति पाउँछन् भने गिरिजा, विजयजस्ता कयौं भ्रष्ट र व्यभिचारीलाई गोली हानेर मारीदिनुपर्छ । जनताको लागि म रगत बगाउन तयार छु’ भनेको थिएँ । भोलिपल्ट पत्रिकाहरुले अग्रपृष्ठमा मेरो भाषण हुबहु छापे । त्यसपछि ५ वटा भ्यानसहित ३०÷३५ जना प्रहरी मलाई गिरफ्तार गर्न आएका रहेछन् ।

मोहन निरौला, बरिष्ठ कलाकार तथा निर्देशक

कलाकारितामा लागेर कुनै अविस्मणीय क्षण ?
धेरै छन् । ०३१ सालकै कुरा हो । जनकपुर पढ्दा ६५ जना वायोलोजीका विद्यार्थी थियौं । त्यहाँ हिन्दीमा पढाइन्थ्यो । केमेस्ट्रीको ठाकुर थरको एकजना शिक्षक थिए । हामी हिन्दी बुझ्दैनथियौं । त्यसैले नेपालीमा पढाउन भनेँं । त्यहि कुरालाई लिएर बबाल मच्चियो । मलाई रेस्टिकेट गर्नेसम्म निर्णय गरे । त्यसपछि त्यो कलेज छोडेर विराटनगरमा बाणिज्यशास्त्र लिएर पढ्न थालें । त्यस्तै अर्को रमाइलो घटना कला क्षेत्रमा भएको छ । ०४१ सालतिर हो । ‘अपुर्व मिलन’ नामका नाटक मञ्चनका लागि रिकोटमा पुगेका थियौं । नाटकमा मैले घरमा काम गर्न राखिएकी एउटी केटीलाई बलात्कार गर्नुपर्ने दृश्य थियो । तर, मेरो अभिनयबाट नारीपात्र सन्तुष्ट थिइनन् । ती नारी कलाकारले भनिन्, ‘दाई यहाँचाहिं बलात्कारको सिन जमाएर दिनुहोस है’ म सोंँचमा परेँ, के गरी जमाउने ? एउटा मित्रले गोप्य रुपमा मलाईसल्लाह दिए । उनकै सल्लाहमा तरंगीत भएँ । बलात्कारको दृश्यको समयमा आँटिलो भएर प्रस्तुत भएँ । नाटक जिवन्त भयो । तर, नारी पात्रको व्लाउजै च्यातियो । घाईँते नै भए । मलाई डर पनि लाग्यो । नाटक सकियो । दृश्य जिवन्त भएकोमा प्रशंसा पाएँ । नारीपात्र छेउमै आएर भनिन्, ‘दाई  हो, यसपटक भने राम्रो गर्नुभयो । यस्तो पो हुनुपर्छ बलात्कारको दृश्य ।’ गाली गर्लान् सोचेको फुर्काएपछि दंग परेँ ।
यत्रो वर्ष कलाकाकारितामा विताएर पनि विदेशतिर जानुभएको पाइँदैन नि ?
विदेशीको पछि लाग्नु हुन्न भन्ने मेरो मान्यता हो । त्यसैले अहिलेसम्म मैले पासपोर्टसमेत बनाएको छैन । म जे गर्छु मेरै देशमा गर्छु । जीवनभर यहि क्षेत्रमा काम गर्छु । कलाकार विदेशमै पलायन हुने प्रवृत्तिको म विरोधी हुँ । यदि हामी नेपाली हौं भने परनिर्भरता भएर बाँच्ने होइन । स्वदेशमै काम गर्ने हो ।
अहिलेचाहिँ के गर्दै हुनुहुन्छ ?
सामाजिक टेलिचलचित्र ‘जीवन चक्र’ को लेखन तथा निर्देशन गरिरहेको छु । र, अन्य चलचित्र तथा टेलिफिल्ममा पनि भ्याइनभ्याई छ । मैले निर्देशन गरेको चलचित्र ‘जन्मभूमि’ रिलिजको तयारीमा छ । त्यसको प्रमोसनमा पनि खटिरहेको छु ।